Losy Anny Wazówny splotły się z losami polskimi, podobnie jak dzieje Szwecji i Rzeczpospolitej. Przybyła tu pierwszy raz w 1587 r., po tym jak jej brat Zygmunt został obrany królem. Później odwiedziła Szwecję jeszcze dwukrotnie, jednak ostatecznie pozostała w Rzeczpospolitej. Była kobietą światłą, chętną wiedzy, niezależną. Do końca życia pozostała w stanie panieńskim, mimo licznych starań o jej zamążpójście ze strony ojca i brata.

Z rzeczywistością historyczną Rzeczypospolitej łączy nas (a przynajmniej część z nas) geografia. To, co natomiast nas dzieli, to setki i miliony. Setki lat — czyli czas i miliony ludzi — czyli stosunki ludnościowe. Warto zatem zapoznać się z ich szacunkami, aby wpisać je w nasze wyobrażenia o epoce nowożytnej.

Rola jezuitów w dziejach Rzplitej wzbudza niekiedy silne emocje. Na forach internetowych można wyczytać pod ich kątem różne zarzuty, włącznie z doprowadzeniem do rozbiorów. W sumie to w epoce było podobnie...

Utworzenie rejestru było jednym z przełomowych momentów w historii kozaczyzny zaporoskiej. Od II poł. XVI w. część Zaporożców traktowana była jako regularna armia służąca królowi i Rzeczypospolitej. Niestety nie wszyscy Kozacy objęci byli rejestrem i nie cieszyli się takimi samymi prawami jak Kozacy rejestrowi. Oczywiście rodziło to konflikty nie tylko między Kozakami, a Rzeczpospolitą, ale także w łonie samej Kozaczyzny.

Po zakończeniu wojny z Moskwą w 1618 r. Rzeczpospolita stanęła przed widmem agresji Turcji. Lata 20. i 30. XVII przyniosły również powstanie kozackie, które pogłębiały przepaść między Zaporożem a Rzplitą. We wszystkich tych konfliktach udział brali Kozacy rejestrowi. Jaka była ich postawa? Jak zmieniło się Wojsko Zaporoskie w dobie hetmaństwa wielkiego Piotra Konaszewicza-Sahajdacznego?

Pod koniec maja 1648 r. pod Korsuniem doszło do bitwy między armią koronną dowodzoną przez hetmanów Mikołaja Potockiego i Marcina Kalinowskiego a wojskami kozacko-tatarskimi pod wodzą Bohdana Chmielnickiego i Tuhaj-beja. Starcie rychło zamieniło się w pogrom i rzeź nieudolnie dowodzonych wojsk koronnych. Wówczas jednak niebywałą odwagą i... niesubordynacją wykazał się płk Krzysztof Korycki. Co takiego ten nieznany szerzej oficer zrobił pod Korsuniem?

Jeszcze na kilka lat przed odsieczą wiedeńską polityka prowadzona przez Jana III była profrancuska i antyhabsburska, a zwerbowani w Polsce żołnierze walczyli z Habsburgami po stronie węgięrskich powstańców za cichym przyzwoleniem króla.

Czy w Radnot faktycznie opracowano projekt rozbiorów Rzeczpospolitej? Kto naprawdę był sygnatariuszem traktatu i jak rzeczywiście widziano w nim przyszłość granic Polski?