Po pacyfikacji powstania Ostranicy i Huni Rzeczpospolita postanowiła rozwiązać problem kozacki i ująć Zaporożców w karby. Władze państwa polsko-litewskiego postanowiły narzucić Kozakom nowe i nieznane im dotychczas ograniczenia. Wojsko zaporoskie zostało również całkowicie podporządkowane szlachcie.

Po zakończeniu wojny z Moskwą w 1618 r. Rzeczpospolita stanęła przed widmem agresji Turcji. Lata 20. i 30. XVII przyniosły również powstanie kozackie, które pogłębiały przepaść między Zaporożem a Rzplitą. We wszystkich tych konfliktach udział brali Kozacy rejestrowi. Jaka była ich postawa? Jak zmieniło się Wojsko Zaporoskie w dobie hetmaństwa wielkiego Piotra Konaszewicza-Sahajdacznego?

Ten tekst chcę poświęcić problematyce urzędu hetmańskiego. Nie będę jednak rozpisywał się w nim o wielkich bitwach i kolejnych przewagach hetmanów polskich i litewskich. Skupię się natomiast na problemie dożywotności tegoż urzędu i spróbuję wykazać, dlaczego rozwiązanie to było jednym z najgorszych rozwiązań w ustroju Rzeczpospolitej.